Propagacja fal radiowych, co to jest ?
Propagacja fal radiowych- rozprzestrzenianie się fal radiowych zależne zarówno od właściwości samych fal (np. częstotliwości, polaryzacji), jak i warunków panujących w środowisku, w którym fale te się rozchodzą.
W zależności od decydującego wpływu środowiska na sposoby rozchodzenia się fal radiowych rozróżnia się następujące ich rodzaje:
- fala w wolnej przestrzeni
- fala przyziemna
- fala troposferyczna
- fala jonosferyczna
- fala jonosferyczna
Aktualne warunki, Aktywność słoneczna, propagacja.
Nazwa propagacja pochodzi od francuskiego i angielskiego słowa propagation, oznaczającego rozchodzenie się (rozprzestrzenianie się) między innymi fal radiowych. Zawiera ona w sobie coś więcej niż jej najbardziej zbliżony odpowiednik w języku polskim, gdyż obejmuje też czynniki niezależne ? w sferze rozchodzenia się fal radiowych ? od woli człowieka. W tym rozumieniu prognozy propagacyjne oznaczają przewidywane, obiektywne warunki rozchodzenia się fal radiowych.
Pojęciem wolnej przestrzeni określa się idealną próżnię, w której fale radiowe rozchodzą się w sposób całkowicie swobodny. Przykładem takiej wolnej przestrzeni jest przestrzeń kosmiczna.
Fala przyziemna może rozchodzić się jako:
- fala przestrzenna (bezpośrednia lub odbita od powierzchni Ziemi), bądź jako
- fala powierzchniowa.
Fala powierzchniowa jest emitowana przez antenę nadawczą, umieszczoną na niewielkiej wysokości nad Ziemią, i rozchodzi się wzdłuż jej powierzchni.
Rozchodzenie się fali przyziemnej w dużym stopniu zależy od parametrów elektrycznych powierzchniowych warstw Ziemi (od jej struktury, temperatury, wilgotności) oraz pokrycia terenowego (lasy, budynki itp.).
Fala bezpośrednia - lokalne łączności (CB) robimy za pomocą tej fali. Oznacza to, że obie anteny przynajmniej teoretycznie powinny się "widzieć". O zasięgu decyduje wysokość umieszczenia anteny, a w mniejszym stopniu moc nadajnika.
Jeśli nasz rozmówca znika za nierównością terenu, to mimo, iż jest od nas oddalony o 500 m mamy do czynienia z falą odbitą.
Fala przyziemna - rozchodzi się wzdłuż powierzchni Ziemi (ulega zakrzywieniu zgodnie z jej krzywizną). W przypadku łączności za pośrednictwem tej fali anteny nie muszą być w bezpośredniej widoczności. O zasięgu głównie decyduje moc nadajnika.
Jeśli nasz rozmówca znika za nierównością terenu, to mimo, iż jest od nas oddalony o 500 m mamy do czynienia z falą odbitą.
Fala przyziemna - rozchodzi się wzdłuż powierzchni Ziemi (ulega zakrzywieniu zgodnie z jej krzywizną). W przypadku łączności za pośrednictwem tej fali anteny nie muszą być w bezpośredniej widoczności. O zasięgu głównie decyduje moc nadajnika.
Fala odbita - łączności na wielkie odległości robimy na fali odbitej od zjonizowanych warstw gazów w jonosferze. Stacje nadawcze i odbiorcze nie muszą być w bezpośredniej widoczności. Moc nadajnika, oraz jego wysokość nad powierzchnią ziemi nie ma tak istotnego znaczenia.
W zależności od kąta elewacji promieniowania anteny, oraz długości fali [różna wysokość warstwy odbijającej], zasięg takiej łączności może wynosić od kilkuset do kilku tysięcy kilometrów przy pojedynczym odbiciu. Możliwe jest wielokrotne odbicie od ziemi i jonosfery, dzięki czemu możemy przy wyjątkowo sprzyjających warunkach objąć zasięgiem łączności całą Ziemię.
Cecha charakterystyczną jest to, że występują strefy martwe w miejscach gdzie fala "wędruje" ku wyższym warstwom atmosfery i doskonałej łączności, gdzie dotyka ziemi. Niejednokrotnie stacje oddalone o tysiące kilometrów są słyszalne lepiej niż te lokalne.
Schemat odbicia fal radiowych od jonosfery.
